Ruiterstraat
portret van een straat

Tuinen van de Ruiterstraat

De tuinen achter de huizen aan de zuidkant van de Ruiterstraat vormen het groene hart van de binnenstad. Grote oude bomen maken deel uit van dit prachtige gebied dat omsloten wordt door de carré van Ruiterstraat-Kerkstraat-Nieuwstraat-Boschstraat.

 

foto-vanuit-vliegtuig-van-cees-van-bruchem

De Sint-Maartenstoren in de steigers en de groene oase van de Ruiterstraat op de voorgrond. Foto van Cees van Bruchem vanuit zijn vliegtuig (omstreeks 1980)

 

Helaas zijn de twee grootste reuzen de afgelopen jaren gesneuveld. In 2004 werd de, meer dan honderd jaar oude, bruine beuk achter Ruiterstraat 16 gekapt en in 2005 volgde de, in het jaar 1900 geplante, wilde kastanje achter Ruiterstraat 8. Beide bomen zijn nog te zien op de foto’s hierboven en hieronder. Ook de dichtheid van de overige begroeiing is het laatste decennium afgenomen achter de panden van nummer 8 en 14.

 

foto vanaf de toren oase van groen

Foto vanaf de toren met zicht op de groene oase achter de huizen van de Ruiterstraat. Foto van Mischa van Neck (2002)

 

Op bovenstaande opname is ook de daktuin van Ruiterstraat 10 goed te zien. Het is een uitgebreide orangerie-tuin met meer dan zestig soorten bomen en struiken, zowel inheems als exotisch van herkomst. Tussen de kuipplanten zijn ook een drietal bijenvolken ondergebracht. We spreken van stadsbijen omdat ze vliegen op de bloemen en struiken van de tuinen in de binnenstad. Honing is dus ook stadshoning.

 

daktuin ruiterstraat 10

Daktuin van Ruiterstraat 10 met helemaal rechts de gele bijenkasten (2015)

 

De tuinen aan de zuidzijde van de Ruiterstraat zijn zo’n 45 meter diep en meestal volledig ommuurd. Alleen de huizen die later gesplitst zijn hebben een afscheiding van minder duurzaam materiaal. De meeste tuinen hebben tuinhuizen/schuren opgetrokken van hout.

De Ruiterstraattuinen raken met hun achterzijde aan de tuinen van de Nieuwstraat. De tuinen in de Ruiterstraat en de Nieuwstraat zijn diepe tuinen die van elkaar gescheiden zijn door stenen muren. De parkeerplaats van begrafenisondernemer Klijmij is het enige niet beplante deel in deze groene carré.

 

tuinmuur meer in detail

Tuinmuur van Ruiterstraat 8 (2014)

 

De meeste tuinen aan de noordzijde van de Ruiterstraat, met uitzondering van nummer 17 en 23, zijn bescheiden in omvang. De nummers 1, 29, 31 en 33 hebben geen tuin of patio achter het huis. Aan de zuidzijde zijn de tuinen weelderig en groot. De tuinen van Ruiterstraat 14 en 16 liepen tot in het begin van de 19e eeuw door tot aan de rooilijn van de Nieuwstraat. De tuinen aan de zuidzijde bieden een prachtig uitzicht op de toren van de Sint Maarten. Hieronder worden overzichtsfoto’s van de  tuinen gegeven. Meer foto’s van een bepaalde tuin zijn te vinden onder ‘Huizen’ van het betreffende huisnummer.

 

 

 

tuin gefotografeerd 2016

tuin boschstraat 51 53

Hoek Ruiterstraat-Boschstraat Noord. Dit is tevens de achterkant van Ruiterstraat 1. Dit laatste pand heeft geen toegang tot de tuin. Wel is er via deze tuin een ingang naar de garage in de Ruiterstraat. Deze garage behoorde generaties lang aan de eigenaar van Boschstraat 51. De huidige bewoners hebben Boschstraat 51 en 53 samengevoegd waardoor ook de tuin en het recht van overpad aan één eigenaar toebehoort (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 2-4. Deze tuin grenst aan de oostzijde aan een groot aantal panden van de Boschstraat. Het zijn de huizen van Boschstraat 55 tot 69. De oude muur vormt de afscheiding met Ruiterstraat 8. De tuin heeft een grote schuur en een overdekte zitruimte links achter. Daartussen ligt kunstgras, rechtsachter is een groep bomen. Er is geen achterom (foto’s zijn gemaakt in 2017).

 

 

 

Ruiterstraat 3-5. De binnenplaats van Ruiterstraat 3-5. De binnenplaats is bestraat met aan de zijkant kleine borders en potten. Links is een stenen schuurtje. Er is geen achterom (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 6. De tuin van Ruiterstraat 6 is een ommuurde binnenplaats met van het huis uit gezien links een schuurtje en rechts een strook groen met een leiboom. De afscheiding met nummer 8 was tijdens de bewoning van de familie Groen en de familie Van der Waal open. Bij de bewoners daarvoor en de huidige bewoners is er een muur tussen beide panden. Er is geen achterom. Vanuit de tuin is er zicht op de toren. Bovenste foto is de westzijde van de tuin (2017). Onderste foto is gemaakt vanuit de zolder van Ruiterstraat 10 (2016).

 

 

 

Ruiterstraat 7. Deze langgerekte tuin is tijdens de bewoning van de voorlaatste bewoners (huurders) tijdelijk niet onderhouden. Sinds Augustus 2016 is er een nieuwe eigenaar/bewoner van het pand. Er is geen achterom (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 8. Vanuit het huis gezien is er links halverwege en rechts achterin een respectievelijk deels stenen en houten tuinhuisje. Er is een uitgang naar de straat via een pad langs het huis. De tuin was aanvankelijk onderdeel van de tuin van Ruiterstraat 10. Deze bijzonder grote tuin was geheel ommuurd. In 1982 is de tuin gesplitst en kwam er een betonnen muur tussen de tuinen van nummer 8 en nummer 10. Vanuit de tuin is er zicht op de toren (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 9. Lange tuin met zitje achterin. Halverwege staat er een houten berging. Er is geen achterom (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 10. Oorspronkelijk vormde deze tuin één geheel met de tuin van nummer 8. De toenmalige tuin was begrensd door een dikke muur. In 1982 werden de tuinen gesplitst en werd er een muur van beton tussen beide percelen geplaatst. De tuin van Ruiterstraat 10 bestaat uit een wirwar van paadjes waartussen bloemperken. Er zijn drie vijvers en een moeras. In de tuin lopen kippen, konijnen en eenden vrij rond. Verder zijn er duiven en twee bijenvolken. Op het platte dak van de serre en de tuinkamer is een daktuin die via een gietijzeren trap vanuit de tuin bereikbaar is. Op de daktuin staan een zestigtal grote potten met inheemse en exotische kruiden en fruitbomen. Vanuit de tuin is vrij zicht op de toren van de Sint Maarten. Er is geen achterom. Links achter in de tuin is een kippenhok en links halverwege een duiventil (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 11. Een kleine stadstuin waarvan het grootste deel is bestraat. Aan de zijkanten zijn plantenborders. Achterin is een schuurtje. Er is geen achterom (foto 2016).

 

 

Ruiterstraat 12. Geheel ommuurde tuin met een uitrit langs de zijkant van het huis die uitkomt bij het koetshuis. Dit is een ruimte die deels een woonfunctie heeft. Het koetshuis staat achter het huis en bevindt zich in feite in de tuin. De ruimte direct achter het huis en naast het koetshuis is bestraat met klinkers. Er is vrij zicht op de Sint Maartenstoren. Vanuit het huis gezien rechts is er halverwege de tuin een houten schuurtje (foto 2015).

 

 

 

Ruiterstraat 13. Lange smalle tuin die zich aan het eind verbreedt. Een pad van klinkers loopt naar een zitje links en naar het grasveldje achterin de tuin. Er is geen achterom. Het stenen schuurtje is onderdeel van de stenen uitbouw van het huis (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 14. In 2009 aangelegde tuin onder architectuur van Ischa van Delft. De erfscheiding met nummer 10 wordt gevormd door een oude muur. De afscheiding links is een houten schutting. Tot in de 19e eeuw vormde deze tuin een geheel met de tuin van Ruiterstraat 16 en Lange Strikstraat 2-4. Achterin de tuin is een houten schuur en een recht van overpad naar de Lange Strikstraat via de tuin van de achterburen (foto 2015).

 

 

 

Ruiterstraat 15-17. De tuin achter dit pand is een grote binnenplaats met aan de noordzijde een poort die toegang geeft tot een passage waar parkeerruimte is die uitkomt op de Koningstraat. Naast de keuken is onder een pergola een buitenkamer gecreëerd. Op de binnenplaats zijn onder meer een kunstgrasveld en goals om te voetballen (2017).

 

 

 

Ruiterstraat 16. Deze tuin vormde tot 2011 één geheel met de tuin van Lange Strikstraat 2-4. Nog langer geleden (tot in de 19e eeuw) hoorde ook de tuin van Ruiterstraat 14 daarbij. De tuin wordt aan de zijkanten en aan de achterzijde begrensd door een houten afscheiding. Direct achter de serre is er een plaats met fijn grind. Via een klein opstapje is er een met tegels en straatstenen verhard pad dat naar het achterste deel van de tuin voert. Vanuit het huis links staat een notenboom. Rechts achterin de tuin is een houten schuurtje. Er is geen achterom (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 18. Achter het lage gedeelte van het huis is een bestrate binnenplaats met aan de randen plantenborders en potten. De plaats wordt begrensd door het huis en een hoge tuinmuur. Deze foto is gemaakt omstreeks 1990.

 

 

 

Ruiterstraat 19. De huizen van nummer 19 en 21 worden bewoond door dezelfde familie. De tuinen van deze panden lopen in elkaar over. Dit is een foto van de tuin van nummer 19.

 

 

 

Ruiterstraat 20. De tuin ligt naast het huis. De tuin is ommuurd en heeft een poort die uitkomt op de straat. De ruimte is voor een deel bestraat met betonstenen en langs de randen zijn plantenborders. Er was een opbergruimte tegen de straatmuur. Deze is in 2016 verbouwd tot een schuurtje. Er is vanuit de tuin een spectaculair uitzicht op de toren van de Sint Maartenskerk (foto 2014).

 

 

 

Ruiterstraat 21. De huizen van nummer 19 en 21 worden bewoond door dezelfde familie. De tuinen van deze panden lopen in elkaar over. Hierboven tuin, schuur en stookplaats achter Ruiterstraat 21.

 

 

 

Ruiterstraat 23-25. Tuin met een oprit en grote achterplaats verhard met kleinformaat kinderkopjes. De tuin wordt aan de oost- en noordzijde begrensd door een stenen muur, aan de westzijde is er een houten afscheiding. Aan deze zijde bevinden zich ook de poorten naar de tuinen van Ruiterstraat 19 en 21. Deze panden hebben een recht van overpad. Op het tuinterrein bevindt zich een elektriciteitshuisje dat eigendom is van de PGEM. Links achterin de tuin is een ruime garage/schuur. De tuin is ingezaaid met gras met daaronder grind. Tegen de oostmuur is er een groentetuin. De tuin wordt gedomineerd door een bruine beuk. Het is de huwelijksboom van Hans en Paulette, geplant in 1986 (foto 2016).

 

 

 

Ruiterstraat 27. Een kleine ommuurde binnenplaats van 8 m² (3,35 meter diep en 2,5 meter breed) met aan de westzijde een plantenborder. Er is geen achterom. Huis en binnenplaats ondergaan thans (2018) een totale verbouwing (foto 2015).

 

 

 

Ruiterstraat 29. De overloop van de eerste etage geeft toegang tot het dakterras met rubber tegels en uitzicht op bomen in omliggende tuinen. Het terras biedt de gelegenheid om aan een flinke tafel te eten. Het terras is de overkapping van de vroegere binnenplaats (foto 2021).

 

 

 

Ruiterstraat 31. Dit pand had tot eind 2021 geen tuin. In dat jaar kocht Reza het pand van Edwin van der Waal. Reza was toen al eigenaar van het stukje grond in de Korte Strikstraat dat grenst aan Ruiterstraat 31. Door samenvoeging van beide percelen kreeg Ruiterstraat 31 een tuin. De tuin heeft een poort naar de Strikstraat. Aan de achterkant op de eerste etage is een balkon dat uitzicht biedt op de Korte Strikstraat en de tuin van Kerkstraat 24 (foto 2021).

 

 

 

Ruiterstraat 37. Op de plaats waar vroeger Ruiterstraat 35 stond is nu de ingang en het pad naar de tuin van Kerkstraat 24. Rechts van het pad is de schuur en werkplaats van de bewoners van Kerkstraat 24 (zie bovenstaande foto). Het huidige Ruiterstraat 37 heeft geen tuin maar een deels overdekte binnenplaats (foto 2015).

 

 

 

Hoek Ruiterstraat-Kerkstraat zuid. De tuin is geheel ommuurd. Drie muren worden gevormd door het huis en de garage en één muur is de scheidingsmuur met Kerkstraat 28. Via een deur kan men vanuit de tuin de garage in.

 

 

Bronnen
Fotografie Rob Schröder. De jaren 2015-2016
Particuliere foto’s van een aantal tuinen. Verkregen tussen 2015-2018

 

 

Januari 2022