Cultureel klimaat

Het is opvallend dat in het boekje ‘Schilderachtig Zaltbommel’ (2013) schilderijen en tekeningen zijn opgenomen van vrijwel alle Bommelse straten. Alleen de Ruiterstraat ontbreekt. De samenstellers van het boek hebben wel gezocht naar afbeeldingen van de Ruiterstraat maar deze niet gevonden. Zelf vond ik nog een klein schilderijtje over het oostelijk deel van de straat van Theun van Zanden.

 

 

Dat de straat weinig is afgebeeld wil niet zeggen dat kunst en cultuur in de straat een ondergeschoven kind is. Integendeel, de straat bruist(e) van artistieke en culturele uitingen.

Op de hoek van de Ruiterstraat en de Boschstraat is de kunstwinkel van Marijke de Groot-Venner. Ze schildert en verkoopt schilderijen en schildersbenodigdheden. Ze geeft les aan schilderclubjes in hetzelfde pand.

De balletschool van Paulette Willemse heeft een prominente plaats in de Ruiterstraat (nummer 23 en 25). Sinds 1974 zijn er lessen voor kinderen en volwassenen in klassiek ballet en moderne dansvormen. De school is een begrip in de verre omtrek.

 

 

Schuin tegenover de balletschool woont Emmy Verhey, één van de beroemdste violisten van Nederland. Jaarlijks is Emmy het inspirerend en stralend middelpunt van het Emmy Verhey-festival in de Gasthuiskapel in Zaltbommel.

Twee huizen verder (nummer 14) woonde en werkte 35 jaar  lang de bekende pianist Hugo van Neck. Hij trad op met nationale en internationale beroemdheden en maakte verschillende plaat- en CD-opnamen. Hij verhuisde in 2007 naar Waalwijk waar hij in 2018 overleed.

 

 

In dit huis woont nu danstherapeute Simone Kleinlooh. Zij had daar tot 2012 haar eigen dansschool, later bij Fitline in de Walstraat in Zaltbommel. Zij werkt als danstherapeut in het Jeroen Bosch ziekenhuis en in haar eigen praktijk. Met regelmaat werkt ze ook in het buitenland (China, VS).

Op de hoek Ruiterstraat-Kerkstraat heeft Anneke Klein haar winkel en weefwerkplaats. Zij weeft kunst en is daarmee niet alleen een belangrijke vertegenwoordiger op de jaarlijkse Bommelse kunstroute, ze exposeert met haar werk over de hele wereld.

 

 

Op de andere hoek woonden jarenlang Lammechien en Johannes van de Walle (1912-2000). Lammechien dreef een antiekwinkel in het Trippen-huis en Johannes was een belangrijke naoorlogse schrijver. Hij schreef een zestal romans. Zijn bekendste boek is ‘Vlek op de rug’.

In Ruiterstraat 18 was van 1983 tot 1999 ‘Galerie 1632’ gevestigd. Frans en Trees Peeters organiseerden er exposities in schilderkunst en keramiek/beeldhouwkunst. Frans Peeters was ook zelf een verdienstelijk schilder. In menige huiskamer in Zaltbommel hangt werk van hem aan de muur.

 

 

In Ruiterstraat 20 woont Riet Atema. Zij is kunstenaar in het met de hand binden van boeken en het versieren van boeken. Zij had tot 2015 een boekbinderij in Brakel.

Ruiterstraat 10 was vlak na de oorlog een broedplaats van kunstenaars. Op de eerste en tweede etage woonden en schilderden Truus van Hettinga Tromp, Jo Koster en Gerard Menken. Het zijn schilders die geëxposeerd hebben in binnen- en buitenland en waarvan werk in  grote musea in Nederland is te zien. Merkwaardig genoeg schilderden ook zij nooit de Ruiterstraat. Wel is de Sint-Maartenstoren vanuit de tuin van nummer 10 veelvuldig vastgelegd.

 

Gerard Menken was ook organist van de Sint Maarten, dirigent van verschillende koren en gaf in de Ruiterstraat teken- en muzieklessen.

In hetzelfde huis woont nu Paul van Dijk. Hij was naast huisarts ook schrijver en gastdocent aan de universiteit van Utrecht. Zijn publicaties betreffen boeken en artikelen op medisch en cultuur-antropologisch gebied. Hij was bijna 20 jaar columnist van het Brabants Dagblad.In 2021 verscheen zijn boek ‘Markante Bommelaars’ over de recente geschiedenis van Zaltbommel. Thans studeert hij cultuurwetenschappen aan de Universiteit in Utrecht.

Op hoek Ruiterstraat-Boschstraat wonen Léon van Rijckevorsel en Léontien van Hooft. Zij hebben samen het bedrijf GreenDreamCompany, dat in Afrika toerisme inzet als instrument voor ontwikkeling. Leontien schreef in 2012 het boek ‘De kracht van Afrikaans denken’. In 2016 was er een tweede boek ‘De weg naar bruto mondiaal geluk’ en in 2021 verscheen De zoektocht naar de verdwenen kiwi. Het is het eerste deel van een kinderboekenserie over vriendschap, delen en diversiteit. In alle boeken komt Ubuntu aan de orde, een filosofie die uitgaat van de gedachte dat je als mens alleen dan succesvol kunt functioneren wanneer je onderdeel bent van een groter geheel.

 

 

In de stad was vele decennia ‘Boekbinderij Van Hees’ een begrip. Het bedrijf was gevestigd op Ruiterstraat 15-17. Later vestigde zich in hetzelfde pand ‘Uitgeverij Thema’, onderdeel van Schouten Nelissen. Sinds een tweetal jaren woont Jan Schouten in de Ruiterstraat. In 2008 schreef hij zijn eerste roman ‘Onland’, die zich deels afspeelt in Zaltbommel. In 2015 verscheen zijn tweede roman ‘De aanjagers’ en in 2018 verscheen de verhalenbundel ‘Liefje, waarom loop je zo hard?’ ‘Contactspray-rel’ is de derde roman, die verscheen in 2021.

Aan de overzijde van dit pand, op nummer 10, is sinds april 2012 Uitgeverij Haystack gevestigd. Zij geven Nederlandstalige boeken uit voor managers, ondernemers en professionals.

De verschillende hier genoemde personen en organisaties worden uitgebreider besproken onder ‘Kunst en cultuur’ en ‘Bedrijven en organisaties’.

Dit onderdeel van de website heet ‘Kunst en Cultuur’. Het begrip ‘Kunst’ is niet eenvoudig af te bakenen. In deze website definiëren we kunst als een product van twee soorten menselijk gedrag: ‘Bijzonder maken’ en ‘Beelden maken’. Wanneer producten voortvloeien uit één van deze soorten gedrag, apart of in combinatie, spreken we van kunst.

 

 

Ook cultuur kan op meerdere manieren worden ingevuld. Er is een smal cultuurbegrip dat cultuur reserveert voor hogere geestesbeschaving, kunsten en wetenschappen. Er is ook een breder cultuurbegrip dat alles wat door de mens geschapen of bedacht is tot cultuur rekent. In deze website is gekozen voor de laatste opvatting.

Wanneer kunst en cultuur op deze brede manier worden ingevuld kunnen we onder dit kopje ook collectieve gebeurtenissen in de straat beschrijven zoals het Sintemaartensfeest en Straatfestivals.

 

 

Bronnen
Peter Schipper, Majo Slosser. Schilderachtig Zaltbommel. Uitgave Stadskasteel Zaltbommel. 2013
Leontien van Hooft. De kracht van Afrikaans Denken. Uitgeverij Thema Zaltbommel. 2012

 

 

Maart 2022

< terug