Ruiterstraat
portret van een straat
Ontstaansgeschiedenis
Bouwgeschiedenis
Gebruiksgeschiedenis
Tuin

Gebruiksgeschiedenis

Hoek Ruiterstraat Kerkstraat Noord

In de tweede helft van de 18de eeuw woonde op de hoek van de Ruiterstraat en de Kerkstraat Minoldus Hendricus Stumpius. Hij was getrouwd met Elizabeth Beijermans (overleden op 06-03-1808). Zij hadden drie kinderen: Christina Johanna (1770-1814), Diena Elizabeth (gedoopt op 19-05 -1757), Johannes Minoldus (gedoopt op 19-05-1757). De heer Stumpius was luitenant in dienst de Vereenigde Nederlanden. De familie was Nederlands Hervormd.

Aan het eind van de 18de eeuw woonde Adrianus François de Virieu (1767-1838) in het huis. Hij was in 1793 in Zaltbommel getrouwd met Goverdina Maria (Velters) van Waelwijk (1770-1814). Ze kregen 4 dochters en twee doodgeboren kinderen. De Virieu was lid van de Generaliteitsrekenkamer. De familie was Nederlands Hervormd. De ouders van de heer De Virieu waren Jean Paulus de Vireu en Johanna Elsnerus. Adrianus Francois was een neef van Mr. Otto de Virieu, burgemeester van Zaltbommel (Otto was de zoon van de bekende Mr. Francois Willem de Virieu onder andere bekend als landschapsarchitect van de Stadswallen).

Van 1898 tot 1902 woonde de familie Tijssen in het pand. Pieter Cornelis Tijssen (1879-1946) was getrouwd Wilhelmina Dorreman (1864-1924). Zij hadden twee kinderen: Catharina Adriana (geboren op 01-12-1897) en Wilhelmina Elisabeth (geboren op 15-06-1901 in Kerkstraat 24). De heer Tijssen was Gereformeerd en van beroep evangelist. Mevrouw Tijssen en de tweede dochter was Nederlands Hervormd. De oudste dochter was net als haar vader Gereformeerd. De inwonende dienstbode (van 1901 tot 1902) heette Geesje Peetoom (geboren 14-08-1883). Ze was Nederlands Hervormd.

De zes jaar daarna (van 1902 tot 1908) woonde de familie Kievit in het huis. Willem Kievit (1839-1907) was getrouwd met Wilhelmina Catharina Topée (1832-1916). De familie was Nederlands Hervormd en Kievit was ook evangelist van beroep.

Na hen woonde van 1908 tot 1913 de familie van Lindonk in het pand. Cornelis van Lindonk (1849-1926) trouwde in 1872 in Dordrecht met Jasperina Cornelia Vliegenthart (1852-1900) en in 1907 met Louise Johanna Kerling (geboren op 25-12-1864). Hij had drie kinderen. De namen zijn niet bekend. Van Lindonk was godsdienstonderwijzer en evangelist. Hij was Nederlands Hervormd. Inwonend waren Willem Cornelis Wijs (geboren op 02-11-1888), onderwijzer; Bouke Kramer (geboren op 09-06-1886), boekhandelaar en Johannes Pieter Jacobus Stout (geboren op 22-11-1879). Alle inwonenden waren Nederlands Hervormd.

Van 1913 tot 1919/1922 (?) waren de bewoners Willem Cornelis Lodder (1854-1931) en Fina Bom (1861-1930). Het echtpaar had zeven kinderen: Jan Gerardus (geboren op 12-05-1886), Maria Maagje (geboren op 31-05-1888), Egbertus Dirk (geboren op 26-05-1892), Fina Josina (1894-1984), Wilhelmina Cornelia (geboren op 20-01-1896), Berendina (geboren op 10-06-1898) en Johannes (geboren op 29-12-1900). De heer Lodder was rustend evangelist, hij behoorde met zijn gezin tot de Nederlands Hervormde kerk.

Na hen woonden er van 1919 tot 1922 Willem Ferdinand Dingemans (1841-1919) en Johanna Cornelia Groenendaal (1844-1931). Zij hadden negen kinderen: Johanna Wilhelmina Maria (1873-1956), Maria Hendrika (1874-1955), Jenneke Aletta (1876-1940), Hendrika Wilhelmina (geboren op 21-05-1877), Hendrikus Johannes (1878-1956), Gerardus (1879-1958), Cornelia Wilhelmina (geboren op 01-11-1883), Willem Ferdinand Cornelis (geboren op 02-02-1887) en Jilia Maria (1888-1969). Toen de familie in 1919 in het pand kwam wonen was de heer Dingemans in dat jaar overleden, mevrouw was de hoofdbewoonster. De familie was Nederlands Hervormd. Of zij eigenaar waren of huurder is niet bekend.

De 6 jaar na 1922 woonde er de familie Kersting. Antonius Johannes Reinier Kersting (1891-1969) was getrouwd met Betsie (Diewertje Elisabeth) de Leeuw (1894-1986). Zij hadden vijf kinderen: Martha Bertha Elisabeth (geboren op 25-02-1920), Elisabeth (geboren op 10-11-1921), Louise Gerarda (geboren op 26-08-1926), Antonius Johannes Reinier (geboren op 04-05-1928) en Dieuwertje Elisabeth (geboren op 16-02-1937). De heer Kersting was monteur op de scheepswerf. Hij zat in de financiële commissie van Werkliedenvereniging ‘De Toekomst’. De familie was Nederlands Hervormd.

In 1928 kwam de familie Dingemans weer terug in het huis. De heer Dingemans was 9 jaar daarvoor al gestorven. Toen moeder in 1931 overleed werd Jenneke Aletta Dingemans de hoofdbewoonster. De familie woonde er tot 1937. De laatste 3 jaar (van 1934 tot 1937) daarvan woonde ook de familie Tijssen in het huis. Pieter Johannes Tijssen (1903-1951) was getrouwd met Dirkje Versteeg (1904-1961). Zij hadden een dochter Jannigje Adriana (geboren op 10-03-1930) en een zoon Machiel (geboren op 01-09-1932). De heer Tijssen was stoker in de gasfabriek. De familie was Nederlands Hervormd.

Van 1938 tot 1941 woonde er de familie Roza. Jacob Roza (1873-1959) was getrouwd met Jansje van Lopik (1879-1950). Zij hadden 7 kinderen: Bertus (1904-1961), Aart (geboren op 07-07-1905), Willem Lambertus (geboren op 06-07-1907), Antje (1909-2003), Berber (1910-2005), Jacoba (geboren op 09-10-1912) en Frederika (1915-1988). De heer Roza was rijkswegwerker. Antje trouwde later met Aart (Aart Johannes) van Hemert (1904-1982) en woonde van 1944 tot 1968 in Ruiterstraat 29.  De familie Roza huurde het huis van Dingemans

Van 1942 tot 1946 was zoon Hendrik Johannes Dingemans (1878-1956) de hoofdbewoner. Mogelijk was hij dat al geworden toen zijn zus Jenneke Aletta in 1940 overleed. Hij was getrouwd met de Belgische Maria Geeraert (1878-1953). Hendrikus was schipper. Het huis staat in die tijd op nog een hoofdbewoner H.W. Degens.

 

Jantje en Piet Rijnhout (omstreeks 1949)

 

In 1946 huurde de familie Rijnhout het pand van Hendrik Dingemans onder voorwaarde dat de zusters Dingemans op de eerste etage konden blijven wonen. Piet Rijnhout (1963-1982) was getrouwd met Jantje Wihelmina Meerdink (1907-1997). Zij hadden één dochter, Lena (1930-2017). Zij trouwde met Pieter van der Paauw en kreeg in 1954 een dochter (Janny) en in 1958 een zoon (Peter). Het gezin Van der Paauw-Rijnhout woonde van 1951 tot 1960 in bij Piet en Jantje. De familie Rijnhout had een groentewinkel aan de Kerkstraatzijde. De winkel was in de Kerkstraat en bestond uit een toonbank met een weegschaal en veilingkisten met groenten voor de ramen. Tegen de muren stonden rekken met diverse produkten. Ze verkochten aardappels, groenten en fruit, blikgroenten, California soep, bier, advocaat, Fanta. Paard en wagen stonden in de schuur in de Ruiterstraat (waar nu de poort is) en na 1952 in een door schoonzoon Piet getimmerde stal achter in de tuin van Kerkstraat 24. Schoonzoon Piet had behalve een stal ook een diepe kelder in de schuur gemaakt om aardappelen vorstvrij te bewaren. De schuur is op een gegeven moment (omstreeks 1976) afgebroken. Daarvoor was het dak er al een tijdje van af.  In 1952 kochten Piet Rijnhout en schoonzoon Pieter van der Paauw het pand. De zusters Dingemans woonden toen niet meer op de eerste etage.

 

Jantje Rijnhout in de groentewinkel (1957)

 

In 1964 kocht de familie Schouten-van Bruchem  het huis voor 30.000 gulden van de familie Rijnhout. Mogelijk is de heer Gideon Sinke in 1964 enige maanden eigenaar van het pand geweest. Dus voordat de familie Schouten het huis kocht.

Drikus (Hendrikus) Schouten (1910-1987) was getrouwd met Nees (Agnesia) van Bruchem (1916-2000). Het echtpaar had vier kinderen: Arja (1938-1950), Metje (1940), Hennie (1942) en Aart (1944). Drikus werkte bij Van Voorden Scheepsschroeven en in zijn vrije tijd gaf hij Charlestondansles in de Roskam in Hurwenen. Nees Schouten-van Bruchem was een ondernemende vrouw. Ze stond met porselein en aardewerk op de markt in Zaltbommel en Tiel en ze bood onderdak aan buitenlandse arbeiders. Zo was het pand op de hoek van de Ruiterstraat en de Kerkstraat vanaf 1964 een pension voor buitenlandse werknemers. Het waren eerst vrijwel alleen Italianen en later allemaal Marokkanen. Ze sliepen op de eerste, tweede en derde verdieping met zo’n zes mannen op een kamer. Er was vergunning voor achttien gasten in het huis. Bij nood waren het er soms meer dan het dubbele. Dan sliepen ze zelfs op de gang.

 

Nees Schouten-van Bruchem (links) met Bets Schouten (zus van Drikus) met porselein en aardewerk op de markt in Zaltbommel

 

Van 1970 tot 1985 was de firma van Voorden de eigenaar. Bij dat bedrijf waren bijna al deze Marokkanen in dienst. Zij werden ondergebracht in dit huis dat beheerd werd door Nees Schouten-van Bruchem. Nadat Nees met haar gezin vertrokken was naar het Stationskoffiehuis waar ze ook een pension voor buitenlandse werknemers begon, bleef  ze met haar familie beheerder van Kerkstraat 24.

Van 1985 tot 1989 werd mevrouw J.F. Verwey de eigenaar van Kerkstraat 24. Zij was de partner van Karl Leo Hubert Dubois uit Hedel. In Ruiterstraat 37 woonde toen mevrouw Rijnhout. De heer Dubois woonde niet in het pand maar gebruikte het huis als showroom voor projectmeubels. Nadat hij het huis had aangekocht heeft hij het hele huis gestript, alle kleine kamertjes en sanitaire voorzieningen verwijderd waarna alleen de hoofdstructuur van het huis overbleef. Het vrijwel ingestorte achterdeel van het huis (de huidige keuken) en de serre werden niet bij de showroom betrokken omdat het te bouwvallig was. In het hele huis werd projecttapijt op de vloeren gelegd. De showroom is nooit van de grond gekomen, het huis werd in deze staat verkocht in 1989 aan de huidige bewoners, de familie Klein.

 

Kerkstraat 24 tijdens de verbouwing van 1985

 

Simon Klein, geboren op 24-12-1951 is getrouwd met Anneke Muijsert, geboren op 18-01-1957. Zij hebben twee zonen, Esgo en Milan die opgegroeid zijn op de hoek van de Ruiterstraat. Het pand op de hoek van de Ruiterstraat en de Kerkstraat is gesplitst in twee woonhuizen, Ruiterstraat 37 en Kerkstraat 24. De familie Klein woont in het laatstgenoemde pand. Zij kochten Kerkstraat 24 in 1989 en Ruiterstraat 37 in 1995. Zij kochten Ruiterstraat 37 werd gekocht van de heer P.N. van der Paauw, de schoonzoon van mevrouw Rijnhout.

 

Simon en Anneke Klein tijdens Nieuwjaarsborrel bij Paulette Willemse en Hans Metsers (2017)

 

 

 

 

Bronnen
Isa Masselink-Woltjer. Ongepubliceerd archief onderzoek. Den Haag. 2012-2016
Gesprekken met Lena van der Paauw-Rijnhout en Peter van der Paauw. Juni 2014
Foto ’s uit particulier archief Peter van der Paauw. Juni 2014
Gesprekken met Mevrouw Dubois-Verwey. Juni 2017
Gesprekken met Hennie Schouten. Maart 2016
Foto’s uit particulier archief Hennie Schouten. Maart 2016
Gesprekken met Simon en Anneke Klein. April 2016
Foto’s uit particulier archief van Simon en Anneke Klein. April 2016

 

 

Januari 2018