portret van een straat
Zoek
Riet Atema
Ruiterstraat 20
Riet Atema is verweven met de boekbindkunst. Boeken worden door haar niet alleen met de hand ingebonden maar ook beschilderd. Ze restaureert, maar maakt ook nieuwe kunstzinnige omslagen van boeken en prachtige casettes.
Riet Atema bij een selectie uit haar werk tijdens straatborrel (2016)
Vanaf 2015 wonen Frank van Straten en Riet Atema op Ruiterstraat 20. Riet (Maria Johanna) Atema is op 19-04-1946 geboren in Deventer. Na de MMS deed ze de Akademie voor Beeldende Vorming in Amersfoort (Middeloo) en een avondcursus boekbinden aan de grafische school in Utrecht. Vervolgens volgde ze een opleiding kunstboekbinden in Ascona (Zwitserland). Ze trouwde met Frank van Straten. Ze verhuisde naar Brakel, waar ze samen met Frank Boekbinderij ‘De Kooihoek’ startte. Riet heeft als hobby tekenen en schilderen.
Toen Riet in 1984 verhuisde naar Brakel en naar het gemeentehuis ging voor haar rijbewijs, werd haar beroep gevraagd. Ze vertelde dat ze boekbinder was. De gemeente liet haar hun collectie boeken zien. Ze waren nodig aan restauratie toe. Ze kreeg de restauratie-opdracht van de gemeente Brakel terwijl ze eigenlijk alleen was opgeleid als handboekbinder. Met deze opdracht was meteen hun bedrijfje geboren. Riet startte met de restauratie-opleiding in Amsterdam en ging aan de slag in de boekbinderij. Haar werk als lerares op de huishoudschool bleef ze doen tot 1990. Het bedrijf was inmiddels zo sterk gegroeid dat de boekbinderij al haar tijd in beslag nam. Frank richtte zich vooral op het administratieve en technische deel van het bedrijf. De boekbinderij was dus een kleinschalig bedrijf van het echtpaar Van Straten-Atema. Ze hadden geen personeel, wel waren er leerlingen die stage liepen in het kader van de boek-restauratieopleiding.
Aanvankelijk woonde het echtpaar en was het bedrijf gevestigd in Brakel, in de helft van een boerderij. Later werd het hele pand betrokken als woning en boekbinderij. Het werk bestond uit het kleinschalig en uniek inbinden en restaureren van boeken. Er was geen serieproductie. Ze werkten behalve voor de gemeente Brakel voor musea, archieven, bibliotheken en andere overheidsinstanties en particuliere opdrachtgevers.
In 2015 werd de boekbinderij overgenomen door Yvonne de Graaff uit Herwijnen. Zij was de jaren daarvoor als leerling al vaak te vinden in de boekbinderij in Brakel. Toen Frank en Riet in 2015 naar de Ruiterstraat verhuisden, verhuisde de boekbinderij naar Pand 9 in Zaltbommel. Riet gaat regelmatig even op bezoek bij haar oud leerling, maar ook om zelf kunstboeken te binden.
Op 28 augustus 2016 was haar werk te zien tijdens de jaarlijkse zomerbijeenkomst van de bewoners van de Ruiterstraat.
Begin 2018 exposeerde Riet Atema in het kader van een wedstrijd van de Stichting Handboekbinden in het oudste boekenmuseum van de wereld, het Meermanno Museum in Den Haag. Er werden twee miniatuurboekjes (met teksten van Geert Mak) van haar tentoongesteld . Hieronder afbeeldingen van de miniatuurboekjes.
Een van de boekjes voor de tentoonstelling in Den Haag (2018)
Een van de boekjes voor de tentoonstelling in Den Haag (2018)
Bronnen
Gesprek met Frank en Riet van Straten-Atema. Maart 2016
Foto’s uit particulier archief familie Van Straten
Januari 2018