Ruiterstraat
portret van een straat

Bommelse Werktuigenhandel

Ruiterstraat 16

Van 1960 tot 1972 woonde op Ruiterstraat 16 de familie De Gans. Adrianus (Ad) de Gans was op 18-08-1908 in Ameide geboren. Uit zijn tweede huwelijk (rond 1955) met Vera G. Hopman, geboren 24-08-1927, werd één zoon geboren, Arnaud de Gans (geboren op 11-09-1964). Vera Hopman vertelt onderstaand verhaal over de ‘Bommelse Werktuigenhandel’. Een deel van de gegevens is ook afkomstig van Kees Verhoeks, één van de werknemers van het toenmalige bedrijf. Eén van de directeuren van het bedrijf was Hildo van Engen. Zijn verhaal kunt u lezen onder ‘Familie Van Engen’ in Ruiterstraat 14.

In 1953 begon de heer De Gans in Lange Steigerstraat 3 de Bommelse Werktuigenhandel. Het bedrijf werd in 1958 voortgezet op Ruiterstraat 31 (op de hoek met de Strikstraat). Hij kocht dit pand van groenteboer Janus van Rangelrooy. Boven was kantoor en beneden werkplaats en magazijn. Vera Hopman werkte op het kantoor als secretaresse samen met Rida van der Heijden. Het bedrijf handelde in gereedschap (boren, vijlen e.d.) die smeden, loodgieters en centrale verwarmingsinstallateurs gebruiken.

 

ad de gans

De heer Ad de Gans (1908-1977)

 

De heer De Gans kreeg een relatie met Vera Hopman en aanvankelijk woonde zij in Hedel. Voor hun echtelijke relatie verbleef de heer De Gans in hotel de Gouden Molen in Rossum en Vera Hopman was in de kost bij de familie Kraker in de Ruiterstraat.

In september 1960 kocht De Gans van dierenarts De Jong Ruiterstraat 14 en 16 (met de schuur in de Strikstraat) voor in totaal 60.000 gulden . Voor die tijd huurde hij al de schuur van de familie De Jong omdat zijn magazijn in de Ruiterstraat 31 te klein was geworden.

 

bestellijst

Aanvankelijk handelde de heer De Gans alleen in gereedschappen. Ook reparaties van deze gereedschappen werden in de werkplaats uitgevoerd. Na enige tijd ging men zelf ook producten maken. In het begin waren dat houten gereedschapskisten, houten werktafels en andere houten attributen. Het werd allemaal in elkaar getimmerd in de schuur behorend bij Ruiterstraat 16. Later werden er buiggereedschappen en elektrische buigmachines gemaakt en raakte het timmerwerk op de achtergrond. Er werden ook gereedschappen en machines gerepareerd.

 

hydrolische buigmachine

Anton Jansen overhandigt de door hem ontwikkelde hydraulische buigmachine aan de directeur van de Bommelse Werktuigenhandel, de heer De Gans. Op de achtergrond Wout en Addie Sabel (datum onbekend).

 

In de Ruiterstraat en Strikstraat werkten een man of 12 en vier mensen op kantoor en een vertegenwoordiger (Kees Verhoeks) op pad. Vera de Gans beschrijft een persoonlijke sfeer in het bedrijf. Op Nieuwjaarsdag kwam al het personeel naar Ruiterstraat 16 voor een Nieuwjaarsborrel. Ze hadden dan voor iedereen appelflappen en oliebollen gebakken.

 

bommelse werktuigen

 

Toen het bedrijf bleef groeien verhuisde de Bommelse Werktuighandel naar de Kokskampseweg 10. Het bedrijfspand werd op 27 april 1968 door wethouder Schaafsma geopend. Er werkten uiteindelijk ongeveer 60 mensen, vrijwel alleen Bommelaren. In de bloeitijd waren er vertegenwoordigingen van het bedrijf in Frankrijk, Duitsland en Italië.

 

opening de gans

Plaquette aangeboden door het personeel bij de opening van het nieuwe bedrijf aan de Kokskampseweg (foto Paul van Dijk 2014)

 

Nadat het bedrijf naar de Kokskampseweg was verhuisd werd de schuur in de Strikstraat gebruikt als garage voor de bedrijfsauto’s. Ook was er een werkplaats om de auto’s te repareren. De vaste automonteur was Hans van der Heijden (broer van Rida van der Heijden).

In 1972 werd de heer De Gans ziek. Het bedrijf raakte stuurloos en in september ging de Bommelse Werktuighandel failliet. Een jaar daarvoor was Ruiterstraat 14 al verkocht aan Gerard van Rossum, die het verhuurde aan Hugo van Neck en Paulette Willemse. Familie De Gans verhuisde naar de Prins Bernhardweg 13. De heer De Gans overleed op 8 augustus 1977.

Ruiterstraat 16 heeft toen enige tijd leeggestaan. Aanvankelijk wilde Laurentius (hij woonde in ‘Luis aan de ketting’) het pand kopen maar omdat er geen centrale verwarming en gas in zat zag hij er van af. Han en Carlie Edens kochten het huis in 1978.

 

 

Uit Reformatorisch Dagblad 15 december 1971, pag 3

METAALBEDRIJF DICHT IN ZALTBOMMEL

Alle 27 personeelsleden van De Gans nv te Zaltbommel zijn ontslagen, omdat het bedrijf in grote financiële moeilijkheden verkeert. Oorzaak van deze moeilijkheden is het feit dat de Ned. Middenstandsbank te Tiel het krediet dat De Gans bij deze bankinstelling had heeft opgevraagd. Eerder dit jaar zijn reeds dertien personeelsleden afgevloeid. Door gebrek aan middelen was de directie genoodzaakt voor de nog resterende werknemers een ontslagaanvraag in te dienen bij het Gewestelijk Arbeidsbureau. Voor de 27 werknemers waarvoor het GAB vrijdag een ontslagvergunning verstrekte is in overleg met de vakbonden bedongen dat de financiëde nadelen verbonden aan het ontslag zullen worden opgevangen door de bedrijfsvereniging. Het waren allemaal weekloners aan wie het ontslag met inachtneming van een opzegtermijn van enkele weken kon worden aangezegd. Nu die termijn niet in acht Is genomen, komen de daaruit voortvloeiende nadelen voor rekening van de bedrijfsvereniging. Het onverhoedse ontslag levert de betrokkenen geen direct financieel nadeel op, zij het dan dat de WW-uitkering slechts 80 pct. van het normale inkomen bedraagt. Dhr. J. van Zuijdam, directeur van het Arbeidsbureau in Zaltbommel verklaarde dat er in Zaltbommel en omgeving nog steeds grote vraag is naar metaalarbeiders. De vakmensen van de Bommelse Werktuigenhandel zullen wel bij andere bedrijven in de buurt werk kunnen vinden is zijn verwachting.

 

 

Bronnen
Gesprekken met Mevrouw Vera de Gans-Hopman. November 2013
Gesprekken met Kees Verhoeks. Augustus 2014
Gesprek met Rida Verhoeks-Van der Heijden. December 2022

Foto’s en afbeeldingen uit collectie mevrouw De Gans-Hopman
Reformatorisch Dagblad 15 december 1971, pag 3

 

 

December 2022